Το νερό γίνεται μαύρο όταν ρέει σε μια κοινωνία με σκάνδαλα και διαφθορά
Συνέντευξη στη Σπυριδωνία Κρανιώτη
Η Δήμητρα Χατούπη έχει μια επιτυχημένη πορεία στο θέατρο με σημαντικές συνεργασίες και είναι αδιαμφισβήτητα μια από τις πιο σημαντικές ηθοποιούς της γενιάς της. Η ταλαντούχα ηθοποιός με αφορμή τη συμμετοχή της στην παράσταση «Το Μαύρο Νερό» της βραβευμένης με Νόμπελ Λογοτεχνίας Ελφρίντε Γέλινεκ σε σκηνοθεσία και μουσική του Θοδωρή Αμπαζή μίλησε στο zougla.gr για τον ρόλο της, τις συνεργασίες της και αποκάλυψε τη ονειρεύεται για την καλλιτεχνική της διαδρομή.
«Το μαύρο νερό είναι το νερό από τον υπόνομο, το βρόμικο. Είναι το νερό της διαφθοράς, του ξεπουλήματος, ενός πολιτικού συστήματος που διψά για εξουσία και κέρδος. Όμως το νερό είναι και αυτό που τρέχει γάργαρο, ένα αγαθό της φύσης που ανήκει σε όλους μας, σε όλη την ανθρωπότητα. Το νερό γίνεται μαύρο όταν ρέει σε μια κοινωνία που ζει μέσα στα σκάνδαλα και τη διαφθορά» αναφέρει η Δήμητρα Χατούπη και συμπληρώνει: «Έχω συνεργαστεί με πολύ σημαντικούς καλλιτέχνες που έχουν επιδράσει καταλυτικά πάνω μου. Αλλά πώς ορίζεται η καλή συνεργασία; Μια καλή συνεργασία είναι αυτή που μπορεί να σου αλλάξει τα δεδομένα σου και αυτό δεν εξαρτάται από το αν είναι δύσκολη ή εύκολη. Το σημαντικό είναι να σου αλλάζει κάτι από αυτά που ήδη γνωρίζεις».
Πείτε μας λίγα λόγια για την παράστασή σας καθώς και γιατί επιλέξατε το συγκεκριμένο κείμενο της Γέλινεκ;
Το Μαύρο Νερό είναι το τελευταίο και πιο πρόσφατο θεατρικό έργο της Γέλινεκ. Γράφτηκε μόλις δύο χρόνια πριν. Η τάση της Γέλινεκ να σχολιάζει σύγχρονα γεγονότα σε περιβάλλον τοξικό, δηλαδή ακριβώς στο περιβάλλον που βιώνουμε σήμερα, και συγχρόνως η γλωσσική δεξιοτεχνία που διακατέχει το έργο της μας ώθησαν να ανεβάσουμε αυτήν την παράσταση. Ο Θοδωρής Αμπαζής ανέλαβε τη σκηνοθεσία αλλά και τη σύνθεση της μουσικής. Η μουσική και ο ρυθμός καταλαμβάνουν μεγάλο χώρο στην παράσταση. Ό,τι είναι κωμικό γίνεται αυτόματα δραματικό, και το αντίστροφο. Ο κυνισμός και το χιούμορ του κειμένου δημιουργούν στους ηθοποιούς, σε μας, την ανάγκη της διαρκούς εγρήγορσης και επικοινωνίας με τον θεατή.
Τι είναι το μαύρο νερό;
Το μαύρο νερό είναι το νερό από τον υπόνομο, το βρόμικο. Είναι το νερό της διαφθοράς, του ξεπουλήματος, ενός πολιτικού συστήματος που διψά για εξουσία και κέρδος. Όμως το νερό είναι και αυτό που τρέχει γάργαρο, ένα αγαθό της φύσης που ανήκει σε όλους μας, σε όλη την ανθρωπότητα. Το νερό γίνεται μαύρο όταν ρέει σε μια κοινωνία που ζει μέσα στα σκάνδαλα και τη διαφθορά.
Είναι η πρώτη φορά που ανεβαίνει το συγκεκριμένο έργο σε ελληνικό θέατρο. Πώς νιώθετε γι’ αυτό και τι δυσκολίες συναντήσατε κατά τη διάρκεια των προβών;
Το Μαύρο Νερό είναι ένα κείμενο μανιφέστο, θα μπορούσε να πει κανείς. Οι χαρακτήρες-ρόλοι δεν είναι ερμηνευτές φανταστικών προσώπων, αλλά αναλαμβάνουν γλώσσα με τις αποχρώσεις της και την δύναμη που ασκεί πάνω μας. Αυτό ήτανε μία δυσκολία για μας αλλά συγχρόνως και μία πολύ ενδιαφέρουσα προσέγγιση.
Πείτε μας λίγα λόγια για τη διασκευή του έργου
Το κείμενο της Γέλινεκ δεν έχει δραματουργία. Ο μόνος όρος που βάζει η ίδια είναι να μην έχει μονολόγους. Έτσι, η διασκευή της Έλσας Αδριανού έχει δημιουργηθεί με γνώμονα τη σχέση της Γέλινεκ και του έργου με τις Βάκχες του Ευριπίδη. Υπάρχει στη δραματουργία ο ρόλος του χορού και της κορυφαίας του χορού. Υπάρχει, επίσης, η έννοια της παράβασης. Ένας Νέος Θεός και ένας διεφθαρμένος ήδη πολιτικός είναι οι βασικοί ρόλοι που παραπέμπουν στον θεό Διόνυσο και στον Πενθέα, αντίστοιχα. Ένας πολιτικός που αρνείται την ύπαρξη του Θεού, αργότερα την αποδέχεται, και στο τέλος τιμωρείται για αυτό.
Μιλήστε μας για τον ρόλο σας. Τι σας δυσκόλεψε περισσότερο και τι σας συγκινεί σε αυτόν;
Ο Νέος Θεός έρχεται στον κόσμο για να φέρει μια καινούργια εκδοχή της βίας. Μιας βίας ανεξέλεγκτης, στην ακραία της μορφή, με την πεποίθηση ότι ο κόσμος είναι και θα είναι πάντα έτσι. Ότι εκεί οδηγείται όλη η ανθρωπότητα, στην απόλυτη βία. Η αλαζονεία, ο κυνισμός και ο διαρκής σαρκασμός διακατέχουν τη γλώσσα του. Είναι ένας ρόλος, πάντως, χωρίς ρωγμές στη διάρκεια της παράστασης, αν εξαιρέσουμε τον τελευταίο του μονόλογο, αυτόν της παράβασης, όπου επικοινωνεί άμεσα με τον θεατή και συνομιλεί μαζί του με ένα είδος συνενοχής.
Ποιος ο ρόλος της μουσικής στην παράσταση;
Ο ρόλος της μουσικής στην παράσταση είναι καθοριστικός. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι όλη η παράσταση είναι μία παρτιτούρα σε δύο επίπεδα, και όσον αφορά τη μουσικότητα που ενυπάρχει στο κείμενο της Γέλινεκ, και όσον αφορά το ρυθμό της παράστασης. Θα λέγαμε ότι είναι μια μουσική παράσταση. Η Γέλινεκ λέει: «Δεν ήθελα ένα θέατρο, ήθελα ένα άλλο θέατρο»
Πώς βλέπετε την ανταπόκριση του κόσμου;
Οι αντιδράσεις του κοινού ποικίλλουν από παράσταση σε παράσταση και από λεπτό σε λεπτό. Το χιούμορ είναι διαρκώς παρόν. Δημιουργείται συνεχώς έκπληξη και “παραξένισμα” στον θεατή. Αυτή η έκπληξη μας εκπλήσσει κι εμάς επί σκηνής, πολλές φορές. Τίποτα δεν είναι δεδομένο. Θεατές και ηθοποιοί είμαστε διαρκώς σε επικοινωνία και αναζήτηση.
Μπορεί τελικά το θέατρο, μέσα από κείμενα όπως το μαύρο νερό, να μας βοηθήσει να δημιουργήσουμε έναν κόσμο καλύτερο απαλλαγμένο από τη βία;
Το θέατρο από μόνο του δε μπορεί να φτάσει σε σημείο να εξαλείψει τη βία, πόσο μάλλον μια και μόνο παράσταση. Θα ήταν ουτοπικό να πιστεύουμε κάτι τέτοιο. Ωστόσο, μπορεί να μας κάνει να αναρωτηθούμε, να αμφισβητήσουμε, να αμφιβάλλουμε. Γιατί η αμφιβολία είναι η βάση και η προϋπόθεση της δράσης. Εξάλλου, η ίδια η Γέλινεκ πιστεύει ότι ο θεατής πρέπει να στέκεται κριτικά απέναντι στη σκηνική εμπειρία.
Οι συνεργασίες παίζουν σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη ενός καλλιτέχνη. Εσείς είστε ευχαριστημένη από τις μέχρι τώρα συνεργασίες σας;
Ναι, είμαι. Έχω συνεργαστεί με πολύ σημαντικούς καλλιτέχνες που έχουν επιδράσει καταλυτικά πάνω μου. Αλλά πώς ορίζεται η καλή συνεργασία; Μια καλή συνεργασία είναι αυτή που μπορεί να σου αλλάξει τα δεδομένα σου και αυτό δεν εξαρτάται από το αν είναι δύσκολη ή εύκολη. Το σημαντικό είναι να σου αλλάζει κάτι από αυτά που ήδη γνωρίζεις, και αυτό δεν ισχύει μόνο στο θέατρο.
Είναι στα άμεσα σχέδια σας η τηλεόραση;
Ναι, φυσικά.
Πώς θα περιγράφατε τον εαυτό σας σε κάποιον που θα ενδιαφερόταν να σας γνωρίσει;
Για να περιγράψω τον εαυτό μου θα πρέπει να τον δώ απ’ έξω, πράγμα που μου είναι αδύνατον.
Τι ονειρεύεστε για σας προσωπικά και για την καλλιτεχνική σας διαδρομή;
Να ξεπεράσω τους φόβους μου.
Θέατρο Altera Pars: Μεγάλου Αλεξάνδρου 123, Κεραμεικός
Ημέρες και ώρα παραστάσεων: Δευτέρα και Τρίτη στις 21:15
