Ο προεκλογικός τσαρλατανισμός του Ερντογάν
Πρώτη καταχώρηση: Παρασκευή, 22 Ιουνίου 2018, 14:00
Το αεροσκάφος του Ταγίπ Ερντογάν ετοιμαζόταν για προσγείωση. Κατέβασε τις ρόδες και ευθυγραμμίστηκε με τον διάδρομο του νέου «θαύματος» της Τουρκίας. Το τρίτο διεθνές αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης. Αργά αλλά σταθερά άρχισε να κατεβαίνει και τροχοδρόμησε ήρεμα σε αυτήν την απέραντη έκταση, όπου ακόμη λείπουν βασικά στοιχεία. Κατ’ αρχάς τα αεροπλάνα, στη συνέχεια τα κτήρια και ακόμη περισσότερο οι άνθρωποι που εργάζονται σε ένα αεροδρόμιο. Ο λόγος είναι απλός. Το τρίτο διεθνές αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης αναμένεται να εγκαινιαστεί στα τέλη Οκτωβρίου και έχουμε ακόμη Ιούνιο.
Δύο πυροσβεστικές αντλίες κινήθηκαν πάνω στην έρημη πίστα, κάνοντας φιλότιμες προσπάθειες να υποδεχθούν το προεδρικό σκάφος. Ο Ερντογάν ήθελε να δείξει τρία 24ωρα πριν από τις εκλογές ότι τα μεγάλα έργα στη χώρα του σουλτάνου ολοκληρώνονται. Ψηφαλάκια είναι αυτά. Η αναφορά στη μοναχική προσγείωση του προεδρικού αεροσκάφους δεν γίνεται κατά τύχη. Διότι όλα ήταν σκηνοθετημένα.
Την ίδια ώρα που τροχοδρομούσε το αεροσκάφος, στη Σμύρνη πραγματοποιούνταν μία από τις μαζικότερες στην ιστορία της Τουρκίας προεκλογικές συγκεντρώσεις της αντιπολίτευσης. Τα κανάλια είχαν ένα ακλόνητο άλλοθι. Διέκοψαν το πρόγραμμά τους για να μεταδώσουν την ιστορική προσγείωση, έτσι δεν είχαν τον… χρόνο να ασχοληθούν με τη μεγαλειώδη συγκέντρωση στη μεγαλούπολη της ανατολικής όχθης του Αιγαίου.
Ούτε μία εικόνα, ούτε ένα video δεν μεταδόθηκε από τα τουρκικά κανάλια, ιδιωτικά και δημόσια. Η προεκλογική συγκέντρωση της αντιπολίτευσης και συγκεκριμένα των Ρεπουμπλικανών πέρασε απαρατήρητη. Άλλωστε, οι Τούρκοι ξέρουν πως ο Ερντογάν αποκαλούσε ανέκαθεν τη Σμύρνη ως πόλη των γκιαούρηδων. Δηλαδή των αλλόπιστων. Δηλαδή των μη Τούρκων. Δηλαδή των εχθρών.
Πέμπτη βράδυ, σε μία μεγάλη πλατεία στη συνοικία του Σκούταρι στην ασιατική ακτή της Κωνσταντινούπολης και η ακροδεξιά ηγέτις του «Καλού Κόμματος», αυτή η γυναίκα που αυτομόλησε από τους Γκρίζους Λύκους για να γοητεύσει τους συντηρητικούς ψηφοφόρους και κυρίως τις γυναίκες στην Τουρκία ανεβαίνει τα σκαλοπάτια της εξέδρας για την προεκλογική της ομιλία.
Φτάνει στο μικρόφωνο και αρχίζει να μιλάει και, ω του θαύματος, ξαφνικά όλη η περιοχή βυθίζεται στο σκοτάδι. Ο υπεύθυνος του κόμματος AKP στην τοπική ηλεκτρική εταιρεία διανομής κατέβασε τον διακόπτη. Το AKP, βλέπετε, είναι το κυβερνών κόμμα και εκτελεί τις εντολές του Ταγίπ Ερντογάν. Όμως, αυτός ο διακόπτης έλεγχε μόνο τη συγκεκριμένη πλατεία, διότι γύρω-γύρω από αυτή όλη η υπόλοιπη συνοικία ήταν κατάφωτη. Δεν ήταν απλώς μία προβοκάτσια. Το σύστημα Ερντογάν ήθελε να καταδείξει, ώστε να γίνει από όλους αντιληπτό, πως κάνει ό,τι θέλει.
Αυτά τα δύο συμβάντα, της Πέμπτης, τρεις μέρες πριν από την εκλογική διαδικασία, είναι αρκετά και ικανά να καταδείξουν το τι ακριβώς συμβαίνει σε αυτήν την προεκλογική περίοδο σε μία Τουρκία η οποία ποτέ δεν τα είχε καλά βέβαια με τις δημοκρατικές διαδικασίες αλλά που τώρα πια έχει ξεπεράσει και τον ίδιο της τον εαυτό.
Ο σουλτάνος έχει εντυπωσιάσει. Εφηύρε ακόμη και την παροχή σε πρωινό με τσάι (όχι με καφέ γιατί αυτό σηκώνει τσιγάρο και το τσιγάρο δεν είναι και τόσο ισλαμικό προϊόν) του περίφημου ισλαμικού κέικ. Όχι. Κανείς δεν αστειεύεται με αυτά. Ο Ταγίπ Ερντογάν σε ομιλία του κατέθεσε την πρόθεση του να προσφέρεται στους Τούρκους πολίτες και τσάμπα ένα κομμάτι κέικ ισλαμικής προέλευσης μαζί με το σιμίτι (κουλούρι Θεσσαλονίκης) ή το λουκούμι. Ένα λουκουμάκι μία ψήφος. Κάπως έτσι την έχει δει τη δουλειά ο Ταγίπ Ερντογάν.
Είναι για γέλια θα πείτε. Είναι όμως και για κλάματα. Όχι για κανέναν άλλον λόγο, αλλά διότι η ιστορία, λες και το ‘χε γραμμένο, η μοίρα έβαλε αυτήν τη χώρα να συνορεύει με την Ελλάδα και, άρα, με την Ευρώπη. Η ίδια η μοίρα φρόντισε αυτή η χώρα να είναι μεγάλη, ισχυρή και με καλή στρατηγική σχέση. Να συνορεύει με τη Ρωσία, το Ιράν, τους Άραβες και να βρέχεται από τη Μεσόγειο. Άντε να τα βάλεις τώρα με τη μοίρα και την ιστορία.
Έτσι φτάνουμε στις δημοσκοπήσεις. Είπαμε η αλήθεια και η σημερινή Τουρκία έχουν πάρει διαζύγιο εδώ και καιρό. Αλλά, παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν κάποια εργαλεία δουλειάς, όπως οι στατιστικές και τα γκάλοπ, τα οποία δεν μπορεί να τα αγνοήσει ο δημοσιογράφος.
Πέμπτη βράδυ δημοσιεύθηκε μία μεγάλη δημοσκόπηση με δείγμα περίπου 3.000 πολίτες. Για κάποιον λόγο η δημοσκοπική έρευνα διεξήχθη μεταξύ 9 και 10 Ιουνίου, αλλά τα αποτελέσματά της δημοσιοποιήθηκαν μόλις χθες, Πέμπτη 21 Ιουνίου, έπειτα δηλαδή από 10 ημέρες. Η εταιρεία που διεξήγαγε τη δημοσκόπηση θεωρείται ως η πλέον σοβαρή στην Τουρκία. Πρόκειται για την KONDA, η οποία έχει δώσει δείγματα γραφής στο παρελθόν. Θεωρείται, δηλαδή, μία ποιοτικά ικανή αναφορά.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, ο Ταγίπ Ερντογάν θα κερδίσει από τον πρώτο γύρο τις εκλογές με ποσοστό περίπου 52%. Αυτό σημαίνει ήδη πολλά, αλλά δεν εξηγεί τα πάντα. Ο υποψήφιος του Ρεπουμπλικανικού κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης Μουχαρέμ Ιντσέ έρχεται δεύτερος με 28%. Όμως, στις παράλληλες βουλευτικές εκλογές το κυβερνητικό ΑΚP μαζί με το ακροδεξιό εθνικιστικό ΜΗP του Μπαχτσελί θα κερδίσουν το 52,8%. Το Ρεπουμπλικανικό κόμμα CHP θα φθάσει το 26,1%, ενώ το «Καλό Κόμμα» το 8,5%. Έκπληξη: Το κουρδικό δημοκρατικό κόμμα HDP συγκεντρώνει το 11,6% και εισέρχεται στη Βουλή. Η έρευνα διεξήχθη σε 31 επαρχίες της Τουρκίας και το περιθώριο σφάλματος είναι +-2,3%.
Παρατηρητές στην Τουρκία και κυρίως οι δυτικές πρεσβείες προειδοποιούν πως οι δημοσκοπήσεις στη χώρα αυτή δεν είναι ένα ασφαλές εργαλείο για να προβεί κάποιος σε εκτιμήσεις.
Άλλες δημοσκοπήσεις επιμένουν να δείχνουν πως ο Ερντογάν με τους αντιπάλους του είναι σε κατάσταση βραχείας κεφαλής όσον αφορά στον πρώτο γύρο. Αυτές οι δημοσκοπήσεις τού δίνουν ένα 48% με 49%. Αυτό σημαίνει πως ο Ερντογάν θα δώσει μάχη για να κερδίσει τις εκλογές στον πρώτο γύρο.
Έχουν όμως έτσι τα πράγματα ή απλώς οι εταιρείες δημοσκοπήσεων στην Τουρκία παίζουν παιχνίδια με εικονική πραγματικότητα; Οι δυτικοί διπλωμάτες στην Άγκυρα και στην Κωνσταντινούπολη συμβουλεύουν τους συνομιλητές τους να διατηρήσουν την ψυχραιμία τους και να αποφύγουν εν θερμώ εκτιμήσεις. Να περιμένουν, δηλαδή, το βράδυ της Κυριακής, έστω και τα ξημερώματα της Δευτέρας, έτσι ώστε να αποτυπωθεί το ακριβές αποτέλεσμα της κάλπης.
Ας περιοριστούμε σε ένα και μοναδικό συμπέρασμα: πως αν λένε την αλήθεια οι δημοσκοπήσεις, τότε το κουρδικό δημοκρατικό κόμμα το οποίο ψηφίζεται όχι μόνο από Τούρκους αλλά και από πολλούς άλλους δημοκρατικούς Τούρκους πολίτες έχει πιθανότητες να εισέλθει στη Βουλή ξεπερνώντας το περίφημο όριο εισόδου του 10%. Έστω και μία τέτοια προοπτική αποτελεί μία νίκη απέναντι στην κυριαρχία του καθεστώτος Ερντογάν.
Φωτογραφίες: gettyimages
